کارگران
کودکان
زنان هنر
و ادبیات
لطیفه
تصاویر
کامپیوتر
سایت های دیگر
اخبار روز از پیک ایران
اخبار سایت بی
طرف
اخبار رادیو فردا
خارجی
آرشیو
صفحه نخست
______________________________________________________________
مترجم: زهرا عمرانی
سخنگفتن از ختنه زنان نه فقط در آمریکا که حتی در کشورهایی که این عمل در آن ها صورت می گیرد- مانند آفریقا و برخی نواحی خاورمیانه و آسیا- دشوار است. برایهمين وقتی گروه «care »* برای توقف این عمل در اتیوپی، کنیا و سودان تلاش خود را آغاز کرد، دشوارترين مرحلهی کار، طرح مبحث در اين باب بود.
موقعیتی متناقض
بیش از ۱۳۵ میلیون زن و دختر در جهان با این مشکل دست به گریبانند، ختنهی زنان طی قرون به صورت های متفاوتی اعمال می شدهاست، چفت کردن -سختگیرانه ترین حالت آن- شامل دوختن بخش یا کل آلت تناسلی است به نحوی که تنها قسمت کوچکی جهت دفع ادرار و خون باز بماند.
در هر قوم و گروهی، این عمل مستقلاً صورت میپذيرد، اما برخی جزییات میان فرهنگ های مختلف همسان است. در جوامع مورد مطالعه گروه « care»، معمولا دختران را در سنین۴ تا ۱۲ سال ختنه میکنند. عمل ختنه را یک قابله انجام میدهد و زنان این رويداد را چون آيینی جشن میگيرند. در بسیاری از گروه ها ختنه دختران به مثابه بخش مهمی از میراث و مشخصهی فرهنگی آنان محسوب میشود، در اسلام و مسحیت غالباً تحت لوای یک تعهد دینی به آن عمل میشود. ختنهی دختران همچنین در اعتبار اجتماعی آنان اهمیت به سزایی دارد، چراکه در واقع ضامن باکرگی دختر تا زمان ازدواج و در نتیجه ارزشمندی او به عنوان عروس است.
ختنه زنان می تواند سبب بروز آسیب های جسمی و اجتماعی شود، آسيبهايی که تمام زندگی زن را تحت تاثیر قرارمیدهند. عوارض چفت کردن عبارتند از: درد شدید و مزمن، عفونت، به تاخیر افتادن و سختی دوران قاعدگی و زایمان.
از نظر روانشناسی هم، بهدليل بروز روابط جنسی سخت و دردناک، میتواند سبب بروز کشمکش میان زوج ها شود.
از لحاظ اجتماعی نیز سبب می شود، دختران بخواهند زودتر ازدواج کنند و علاقه کمتری به مدرسه رفتن یا کارکردن داشته باشند.
آغاز گفتگو در کشورهای متعدد، بسیاری از برنامه های سلامت کوشیدهاند تا از طریق آگاهی بخشی به مردم نسبت به عوارض و آسیب های ختنه دختران، این عمل را ریشه کن کنند. اما معمولا این آموزش ها در حافظهی جمع نمی ماند و تنها در حاشیه موثر واقع می شود. گروه < care > از تجربیات قبلی خود آموخته بود که برای تحريک یک روستا در ترک سنتی عمیقاً ریشه دار- مانند ختنه دختران- ، برنامه ها باید به هنجارهای اجتماعی ، باورها و مشخصه های گروه هدف معطوف باشد.
هنگامی که در سودان، کنیا و اتیوپی کار آغاز شد، اولین مرحله به صحبت با گروه های مختلف مردم در روستاهای متعدد اختصاص یافت تا از این طریق به دیدگاه آنان نسبت به ختنه دختران آشنایی حاصل شود. برخی از افراد باور داشتند که این عمل باید متوقف شده و یا تغییر کند ولی اکثرا بر اهمیت آن تاکید داشتند.
بسیاری بر این باور بودند که ختنه دختران به دلایل مذهبی لازم الاجراست. مردی در کنیا گفت: «زنی که ختنه نشده مسلمان نیست.»، یک زن سودانی هم عقیده داشت «لب زدن به غذای دختر ختنه نشده حرام است.» ، ختنه دختران آيینی اجدادی شناخته میشود. زنان بهخصوص خود را نگاهبانان این سنت فرهنگی می دانند. بسیاری افراد هنگامی که بحث نیازهای جنسی به میان میآید می گویند ختنه دختران تضمین کنندهی باکرگی دختر تا زمان ازدواجش می باشد، و پس از ازدواج ضامن وفاداری زن به شوهرش خواهد بود. بسیاری براین باورند که هیچکس با دختر ختنه نشده ازدواج نخواهدکرد و چنین دختری مورد توهین و سوء استفاده قرارخواهدگرفت. افراد بسیار کمی، به خصوص میان مردان، از پی آمدهای جسمی این عمل اطلاع داشتند. آنچه آنان می دانستند معمولا محدود به اثرات فوری پس از عمل بود، تا اثرات طولانی مدت آن همچون سختی زایمان یا درد هنگام رابطه جنسی.
رویکرد گروه«care »توجه به جوامع و درک اینکه ختنه دختران چه ارزشی برای آنان دارد، مشخص کرد که هر برنامهی موثری نیاز به تغییر مفروضات و باورهای عمیق مردم دارد. از همین رو گروه « care» تصمیم گرفت تا با افراد ذینفوذ و موثر در جوامع همچون رهبران مذهبی، ریش سفیدان و قابلههای سنتی رابطه برقرارکند. این رهبران عمیقا مورد احترام بوده و نقش موثری در حفظ مناسک سنتی داشتند.گروه «care » از طریق برگزاری جلسات آموزشی و فرهنگی برای بحث و گفتگو در مورد اثرات جانبی ناشی از ختنه دختران و به بحث کشیدن برخی از توجیهات متداول این عمل، با عناصر کلیدی جامعه رابطهی نزدیکی برقرارکرد.
متقاعد کردن رهبران جامعه، نسبت به عدم وجود هرگونه قانون مذهبی دربارهی ختنه دختران اهمیت ويژهای داشت. در اتیوپی، سمینار چهار روزهای با حضور ۱۲ رهبر مذهبی و با هدف مطالعه قرآن و دیگر نسخ مذهبی اسلام برای شناسایی منابع ختنه دختران، برگزار شد. در پایان نشست رهبران موافقت کردند که اسلام جوامع را وادار به انجام این عمل نکرده است. از دست آوردهای این سمینار صحبت ۵۰ پیشوای دینی در مورد توقف ختنه دختران بود.
گروه «care » جهت ایجاد فضای گفتگو درباره ختنه دختران، و نیز در برخی موارد سازماندهی گفتگوی جمعی در فضای امن می کوشید. در این راستا اولین قدم که همانا دشوارترین آن نیز بود تنها متقاعد کردن جوامع به صحبت در این زمینه، به معنی دادن فرصتی به مردم جهت آشنایی با عواقب آن و ابراز عقاید و نظرات آنان بود.
گفتگوها همچنین کمک کرد تا مردم به تاثیر این عمل بر منزلت و جایگاه اجتماعی زنان و دختران پی برند. بدین ترتیب افراد بیشتر و بیشتری نسبت به تاثیرات مضر ختنه آگاه شده و ارزش آن را زیر سوال برند.
تاثیر و تغییر به آرامی، خواسته محقق شد. هم اکنون شاهد تغییراتی هستیم که چند سال پیش غیر ممکن مینمود. اينک در جوامع گفتگوهای جمعی به منظور یافتن روش های جایگزین ختنه دختران صورت می گیرد. زنان در این گفتگوها حضور موثری دارند. خانواده ها آشکارا اعلام می کنند که نمی خواهند دخترانشان ختنه شوند. در اتیوپی، رهبران ۷۰ قوم مختلف به طور مشترک، پایان دوره ختنه دختران را در قبایلشان اعلان کرده اند.
این تغییرات به سادگی رخ ندادهاند، چنانچه یکی از افراد گروه «care » به یاد می آورد:«در آغاز، سخن از ختنه دختران دشوار و حتی مخاطره آمیز بود. مردی اتیوپیایی از اینکه همکاران ما به منظور منع او از ختنه کردن دخترش به آنجا رفتهاند، هراسان بود و از این رو تفنگش را به سمت آن دو گرفته آنان را در ماشینشان گروگان گرفت. همکاران ما حدود یک ساعت از داخل ماشین با او گفتگو کردند. سپس از ماشین پیاده شده و ۲-۳ ساعت دیگر به گفتگو ادامه دادند تا سرانجام مرد آن ها را عفو کرد.»
علیرغم مشکلات، فعالیت گروه «care » نشان داده که با دیدگاه حاکی از احترام، امکان شکست سکوت و آغاز باب گفتگوی موثر در ارتباط با ممنوعیت ختنه دختران وجود دارد. برای هزاران دختری که هر روزه درد این عمل را متحمل می شوند این گفتگو می تواند سبب تغییری در روند زندگیشان شود.
care *گروهی است که تمرکز فعالیتهای آن بر روی زنان و کودکان در سراسر جهان می باشد.سال گذشته برنامه های این گروه زندگی 45 میلیون نفر را در 70 کشور بهبود بخشید.