بسیاری از ناظرانی که با خصوصیات بازرسانی که به ایران رفتند آشنایی دارند، اعتقاد دارند این گروه به منظور بازرسی به ایران نرفتند بلکه مد نظر آنها بیشتر فراهم کردن زمینه گفت‌وگوهای آینده‌است.

رادیو فردا / توسط رضا تقی زاده (تحلیلگر سیاسی) :
گروهی از بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، از جمله دو کارشناس تسلیحاتی این آژانس، روز یک‌شنبه وارد ایران شدند. یوکیو آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز جمعه از ایران خواسته بود تا با بازرسان این آژانس همکاری کند. او در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه اشاره کرد که تلاش‌های گذشته آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای حصول اطمینان از صلح‌آمیز بودن ماهیت برنامه هسته‌ای تهران، به دلیل همکاری نکردن جمهوری اسلامی ایران بی‌نتیجه مانده‌است.

رضا تقی زاده، تحلیلگر سیاسی در بریتانیا، درباره سفر این بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به بهروز کارونی می‌گوید:
بسیاری از ناظرانی که با خصوصیات بازرسانی که به ایران رفتند آشنایی دارند، اعتقاد دارند این گروه به منظور بازرسی به ایران نرفتند بلکه مد نظر آنها بیشتر فراهم کردن زمینه گفت‌وگوهای آینده‌است.

در فاصله سه روزی که این گروه در ایران به‌سر خواهد برد، مجال حل کردن تمام مشکلات ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از سال ۲۰۰۳ تا کنون فراهم نخواهد بود. این امر این گمانه را بیشتر تقویت می‌کند که حضور نمایندگان سازمان ملل که به شورای امنیت نزدیک هستند در کنار بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یعنی آقای رافائل گروسی، معاون آمانو و همین طور هرمن نکرتس که مسئولیت امور حفاظتی آژانس را برعهده دارد، ترکیبی است در جهت فراهم کردن زمینه گفت‌وگو.

تلاش‌هایی در جریان است که محل برگزاری مذاکرات گروه ۱+۵ با ایران را اعلام کنند و فکر می‌کنم استانبول خواهد بود. بنابراین انتظار زیادی از نتیجه بازرسی‌ها و گرفتن پاسخ ابهامات آژانس در ادامه بازدید گروهی که به تهران می‌روند وجود نخواهد داشت.

در وضعیت فعلی مطابق آخرین گزارش آقای آمانو بیش از هزار صفحه مدرک در مورد فعالیت‌های مشکوک اتمی ایران وجود دارد که از ۱۰ کشور جمع‌آوری شده‌است. برای ابهاماتی که حداقل در ۱۲ گروه دسته‌بندی شده، نباید انتظار داشت یک سفر سه‌روزه نتیجه کافی به بار بیاورد. ضمن آن که از سال ۲۰۰۳ به این طرف همیشه نمایندگان آژانس درایران حضور داشتند ولی همواره از نتیجه بازدیدهای خود به طور کامل رضایت نداشتند.

می‌توان این ارزیابی را داشت که ایران با پذیرفتن سفر بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و بازرسان تسلیحاتی به نوعی درصدد کاهش فشار بر روی خود درعرصه بین‌المللی است؟
ایران در گذشته از این تاکتیک به دفعات استفاده کرده ولی به نظر من انجام همین بازدید هم به نوعی موفقیت نسبی گروه‌های عملگراتر است. هنوز روشن نیست ایران در اثر فشارهایی که تحمل می‌کند آمادگی بیشتری برای سازش با جامعه جهانی پیدا کرده یا این اقدام هم عملی است برای خریدن وقت و تلف کردن یک فرصت تازه.
اگر مذاکرات کلی این گروه در تهران به نتیجه اولیه رسید، مذاکراتی که بعدا در استانبول تعقیب خواهد شد نشان می‌دهد ایران چقدر برای قبول خواسته‌های جامعه جهانی آمادگی پیدا کرده‌است.

ولی با توجه به فاصله بسیار زیاد بین انتظارات جامعه جهانی و آمادگی ایران برای قبول این انتظارات، به نظر نمی‌رسد شرایط فعلی آن قدر تغییر کرده باشد که امیدواری رسیدن به توافق و پر کردن این دره را زیاد کند.

اگر ارزیابی این کارشناسان منفی باشد، فکر می‌کنید چه روندی در پیش گرفته خواهد شد؟
این روند را خانم اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، چند روز پیش تعیین کرد و گفت ما منتظر پاسخ روشن ایران به خواسته‌های خودمان و جواب نامه‌ای هستیم که فرستادیم و نمی‌خواهیم در قالب کلیات وارد گفت‌وگو با ایران شویم بلکه می‌خواهیم مضمون مذاکرات و خطوط آن از پیش روشن باشد.

بنابراین اولین گزارشی که این گروه بعد از خروج از ایران خواهد داد به طور قطع به دست گروه ۱+۵ و خانم اشتون که از طرف اتحادیه اروپا این مذاکرات را هدایت می‌کند خواهد رسید. اگر این گروه چهار نفره به نتیجه رسیدند که ایران واقعا آماده گفت‌وگو در یک چهارچوب تعین شده‌است، این نشان می‌دهد قدم اول به سمت درستی برداشته شده‌است در غیر این صورت محل برگزاری مذاکرات گروه ۱+۵ با ایران تعیین نخواهد شد و مذاکرات با شکست کامل روبه‌رو می‌شود.