یک روز پیش از آن که اتحادیه اروپا برای اولین بار یک نهاد اطلاعاتی ایران را در فهرست “گروه‌های تروریستی” خود بگذارد، چند دیپلمات اروپایی “سرزده” وارد ساختمان وزارت امور خارجه ایران شدند. ….
——————————————–

بی بی سی:
این دیپلمات‌ها روز سه‌شنبه ۱۸ دی (هشت ژانویه) به دفتر عباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه ایران رفتند تا با او در جلسه‌ای شرکت کنند که به روایت رسانه‌های ایران و خارج از ایران، کوتاه، پرتنش و ناکام بود. اما شاید همان چند دقیقه پر التهاب تصویری تمام‌عیار بود از آنچه اکنون میان ایران و اروپا می‌گذرد.

“فکر کردیم آمده‌اید عذرخواهی کنید”
روزنامه ایران روز یکشنبه ۳۰ دی در گزارشی با عنوان “نشست ناتمام در وزارت خارجه” نوشت که در آن روز دیپلمات‌های چند کشور اروپایی بدون اعلام قبلی در دفتر آقای عراقچی حضور پیدا کردند.
آن طور که دیپلمات‌های ایرانی به این روزنامه گفته‌اند، طرف ایرانی انتظار داشته دلیل حضور سرزده اروپایی‌ها توضیح درباره “دلایل تاخیر اروپا برای تامین خواسته‌های ایران در چارچوب برجام” باشد.

بعد از ضربه‌ای که خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ایران و بازگرداندن تحریم‌های ایران به برجام زد، اروپایی‌ها وعده دادند که ساز و کاری مالی را برای معامله با ایران ایجاد می‌کنند که تحریم‌های آمریکا تاثیری روی آن نداشته باشد. تحریم‌های آمریکا به گونه‌ای است که شرکت‌های غیرآمریکایی را هم در صورت معامله با ایران مجازات و از حضور در بازار آمریکا محروم می‌کند. اما اجرای این ساز و کار مالی ( SPV) مدت‌هاست که ‌به تعویق افتاده و صدای مقامات ایران را در آورده است.

به نظر می‌آید معاون سیاسی محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، در جلسه روز ۱۸ دی انتظار داشته اروپایی‌ها برای مذاکره درباره همین موضوع به دفترش آمده باشند.
اما آن طور که منابع وزارت خارجه به روزنامه ایران گفته‌اند “یکی از دیپلمات‌های اروپایی حاضر در این نشست قصد داشته بیانیه‌ای را که پیش‌تر با هدف محکوم کردن فعالیت‌های موشکی ایران نوشته شده بود، قرائت کند.”

گفته می‌شود این اقدام اروپایی‌ها عباس عراقچی را تا حدی خشمگین می‌کند که مانع از ادامه خواندن بیانیه اروپایی‌ها می‌شود و به آنها می‌گوید: “فکر می‌کردیم آمده‌اید تا از کم‌کاری‌های خود درباره برجام بگویید یا درباره تروریست‌هایی که در اروپا پناه داده‌اید، توضیح دهید و عذرخواهی کنید.”

آن طور که روزنامه‌ ایران و رسانه‌هایی که پیشتر از این جلسه گزارش داده بودند، نوشته‌اند آقای عراقچی بعد از این اعتراض جلسه را نیمه‌کاره تمام می‌کند، “از جلسه خارج می‌شود، در را محکم می‌بندد و می‌رود.” بنا بر این گزارش بعد از این جلسه اروپایی‌ها تلاش کردند یادداشت خود را تحویل مقام‌های ایرانی دهند، “اما از طرف ایرانی، هیچ کس آن را تحویل نگرفت و سرانجام اروپایی‌ها دست خالی بازگشتند.”

جلسه پرماجرا
خبرگزاری رویترز هم روز جمعه ۱۸ ژانویه (۲۸ دی) به نقل از دیپلمات‌های اروپایی روایتی مشابه از این جلسه ارائه داده بود. رویترز نوشت که در جریان نشست با نمایندگان اروپایی، مقام‌های ایرانی “با نقض غیرعادی پروتکل ناگهان برخاسته‌اند، از اتاق بیرون رفته‌اند و در را پشت سرشان بسته‌اند.” دیپلمات‌هایی از فرانسه، بریتانیا، آلمان، دانمارک، هلند و بلژیک در این جلسه حاضر بوده‌اند. به گزارش رویترز پیام این دیپلمات‌ها مقام‌های ایران را عصبانی کرده است. آنها حامل این پیام بوده‌اند که اروپا بیش از این آزمایش‌های موشکی بالستیک ایران و “نقشه‌های ترور” این کشور در خاک اروپا را تحمل نخواهد کرد.

یک دیپلمات اروپایی که نامش برده نشده به رویترز گفته “جلسه پرماجرایی بود، آنها خوشحال نبودند، اما ما فکر می‌کردیم که باید نگرانی‌های جدی‌ خود را ابراز کنیم … این جلسه نشان داد که روابط دارد پرتنش‌تر می‌شود.”
یک روز بعد از این جلسه اتحادیه اروپا در اولین اقدام تنبیهی جدی علیه ایران بعد از اجرای برجام، بخشی از وزارت اطلاعات و دو شهروند ایرانی را در فهرست تحریم‌های خود قرار داد.
جلسه معاون سیاسی وزیر خارجه ایران و دیپلمات‌ها اروپایی کوتاه و ناکام بود اما در همان چند جمله‌ای که بین دو طرف رد و بدل شده می‌توان مهم‌ترین موارد اختلاف را دید:

• نارضایتی روز افزون ایران از تعویق اجرای ساز و کار مالی اروپا برای خنثی کردن تحریم‌های آمریکا
• بالا گرفتن تنش میان دو طرف بر سر اتهام دست داشتن ایران در “نقشه‌های ترور” در خاک اروپا
• نارضایتی اروپا از آزمایش‌های موشکی بالستیک ایران که با فشار آمریکا مضاعف شده است

دیپلمات‌های دانمارکی و هلندی در حالی در جلسه هشتم ژانویه با معاون وزیر امور خارجه ایران حاضر بوده‌اند که هر دو کشور به تازگی ایران را به دست داشتن در طرح و اجرای نقشه ترور در خاک اروپا متهم کرده‌اند .‌

رویترز می‌نویسد که این “جلسه طوفانی” نمونه‌ای آشکار از چرخش ناگهانی سیاست خارجی اروپا در قبال ایران است که از چندی پیش آغاز شده است.
بنا بر این گزارش کشورهای کوچک‌تر اروپایی هم در فشار آوردن به ایران از جمله در نظر گرفتن تحریم‌‌های اقتصادی تازه به فرانسه و بریتانیا پیوسته‌اند. این گزارش به نقل از سه دیپلماتی که نامی از آنها نبرده، می‌گوید که این تحریم‌ها ممکن است شامل مسدود کردن دارایی‌ها و ممنوعیت سفر برای اعضای سپاه پاسداران و همین طور کسانی باشد که در برنامه موشکی ایران نقش دارند. در این میان کشورهای شرق اروپا هم که روابط نزدیکی با آمریکا دارند به تنش میان روابط ایران و اتحادیه اروپا دامن زده‌اند.

لهستان از جمله کشورهایی است که تنش در روابطش با ایران در روزهای اخیر خبرساز شده است. این کشور قرار است میزبان نشست “صلح و امنیت خاورمیانه” باشد که ایران آن را نشستی علیه خود می‌داند و به شدت از این اقدام لهستان خشمگین است.
وزارت امور خارجه ایران در اعتراض به میزبانی لهستان، کاردار این کشور را احضار کرد تا مراتب اعتراض جمهوری اسلامی را به او ابلاغ کند.

اختلاف نظر در اروپا
شکاف بین ایران و اروپا، اعضای اتحادیه را هم دچار اختلاف نظر کرده است.
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که در روند مذاکرات منتهی به توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵ شرکت داشت، نگران است که سخت‌گیری‌های اخیر علیه ایران به فروپاشی کامل و مرگ توافق نیمه‌جان هسته‌ای منتهی شود.
بنا بر گزارش رویترز وزرای خارجه اتحادیه اروپا قصد دارند به زودی درباره “دخالت‌های منطقه‌ای ایران” و آزمایش‌های موشکی این کشور بیانیه‌ای کم‌سابقه صادر کنند. اما دیپلمات‌ها می‌گویند خانم موگرینی معتقد است که پیش از این اقدامات سخت‌گیرانه اول باید از ایجاد و راه افتادن ساز و کار مالی ( SPV) برای تسهیل معامله با ایران مطمئن شد.

جلسه طوفانی دیپلمات‌ها در تهران نشانه‌ای است از سخت‌تر شدن حل و فصل اختلافاتی که حتی دیپلمات‌هایی را خشمگین و ناامید کرده که سال‌ها در روند رسیدن به یکی از دشوارترین توافق‌های تاریخ معاصر نقشی پررنگ داشته‌اند.