|
______________________________________________________________
2008-10-09
۲/۷ میلیون کودک در کشور مشغول به کارند
«بهرهکشی اقتصادی» از کودکان و وادار کردن آنها برای کسب معاش نیز گونهای از کودک آزاری تلقی میشود. به استناد قانون، متولی اصلی ساماندهی کودکان کار و خیابان سازمان بهزیستی کشور است که هر ساله با اختصاص اعتباراتی سعی در جمعآوری و ساماندهی کودکان کار و خیابان دارد. با این حال به اذعان مسؤولان این سازمان، سالانه ۱۰ هزار کودک کار و خیابان وارد چرخه ساماندهی مراکز بهزیستی میشوند که ۸۵/۴ درصد آنها «بدسرپرست» هستند.
این موضوع خود گویای این واقعیت است که با وجود مداخلات مشاورهای نمیتوان مانع کار کردن کودکانی شد که خانواده آنها محتاج درآمد فرزندانشان هستند. براساس آخرین آمارهای منتشر شده توسط مرکز آمار ایران یعنی سال ۸۵، از مجموع ۱۳ میلیون و ۲۵۳ هزار کودک در رده سنی ۱۰ تا ۱۸ سال کشور، ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار کودک خارج از چرخه تحصیل و یک میلیون و ۷۰۰ هزار کودک به صورت مستقیم درگیر کار بودند. همچنین ۹۱۵ هزار کودک با عنوان «کودک خانهدار» توسط مرکز آمار ثبت شده است.
بنابراین میتوان تاکید کرد که در مجموع حدود ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار کودک در کشور مشغول به کار هستند.
تفکیک جنسیتی کودکان کار نشان میدهد، یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر از آنها را پسران و ۳۷۰ هزار نفرشان را دختران۱۰ تا ۱۸ سال تشکیل میدهند.
هرچند قانون کار حضور کودکان کمتر از ۱۵ سال را برای کار در خیابان ممنوع اعلام کرده است؛ اما کار کردن کودکان بالای ۱۵ سال واقعیتی اجتنابناپذیر است که اگر حتی با استفاده از قوه قهریه جمعآوری شوند، باز هم برای کار کردن به خیابان میآیند؛ لذا برای کنترل و کاهش آسیب باید پایگاههایی در محیطهای شهری و کاری در راستای شناسایی و ساماندهی آنها ایجاد و میتوان با تدوین طرحی قانونمند علاوه بر اشتغالزایی برای آنها امکانات دیگری چون ارائه غذا، حمام، آموزش و غیره را به آنها عرضه کرد.
چنین طرحهایی در گذشته در ۵ استان کشور اجرا شده و بهزیستی طرح ساماندهی و پوشش کودکان کار و خیابان در۳۰ نقطه کشور را در حالی آماده کرده است که اجرای آن را منوط به تامین اعتبارات مورد نیاز میکند. هر ساله بیش از ۲ میلیون کودک و نوجوان در جهان خانههای خود را ترک میکنند.
بدسرپرستی و بیسرپرستی با ۷۴ درصد مهمترین علت فرار دختران در ایران فرار از خانه به عنوان یک پدیده در هر کشوری اعم از توسعه نیافته و یا در حال توسعه رخ میدهد که بروز آن در میان کودکان نوجوانان بویژه دختران به دلیل خصوصیات این قشر از حساسیت مضاعفی برخوردار است.
این پدیده اجتماعی با توجه به شرایط خاص فرهنگی و بافت سنتی خانوادههای ایرانی و ضعیف بودن راهبردهایی که تاکنون ارائه شده است، اهمیت این موضوع در کشور را چند برابر میکند.
بنا به دلایل گفته شده (مباحث فرهنگی و سنتی) در بحث فرار از خانه کودکان، دختران در کانون توجه قرار میگیرند و گفته میشود که دختران به دلیل موقعیتهایی که در خارج از خانه برای آنها فراهم میشود، نسبت به جنس مخالف، در معرض آسیب و خطر قرار دارند.
بر اساس تحقیقات انجام شده در زمینه «فرار کودکان از خانه»، آمارهای مستند و واقعی در کشور دست نیست مگر کودکان خود معرف و یا عدهای که توسط نیروهای انتظامی پس از جمعآوری شدن به ارگانهای ذیربط ارجاع داده میشوند. بنابراین از تعداد دیگر این کودکان که همچنان در خارج از خانه به سر میبرند آماری وجود ندارد.
به گفته کارشناسان، در عین حال احتمال داده میشود هر ساله بیش از یک میلیون کودک و نوجوان از خانه بگریزند و یک میلیون نفر دیگر نیز به علل مختلف خانه خود را ترک کنند.
بیسرپرستی و بدسرپرستی مهمترین عوامل فرار دختران از خانه ذکر میشود که کار ساماندهی آنها پس از شناسایی به عهده دستگاه انتظامی، قضایی و بهزیستی کشور است.
ارائه عملکرد و آمار خانههای سلامت که از آنها به عنوان محلی برای نگهداری دخترانی که مشکل اخلاقی ندارند، یاد میشود، گویای آن است که در سال گذشته این خانهها پذیرای ۵۰۰ دختر ۱۵ تا ۱۸ سال بودند. براساس این اطلاعات، ۵۷ درصد آنها بدسرپرست و ۱۷ درصد نیز بیسرپرست بودند. ۱۸۳ مورد از ۲۳۰ پرونده تشکیل شده در اورژانس اجتماعی به موضوع کودک آزاری اختصاص داشته است.
کودک آزاریهای جنسی به دلیل عمده حفظ آبرو پنهان باقی میمانند به گزارش ایسنا، راهاندازی اورژانس اجتماعی و یا خط تلفن «۱۲۳» یکی دیگر از راهکارهای بهزیستی در جهت کنترل و کاهش کودک آزاری به عنوان آسیبی اجتماعی است. این خط سعی دارد با ارائه مشاورههای لازم به خانواده و کودک در راستای کاهش آزارهای کودکان و خانوادهها گام بر دارد.
هرچند تبلیغات زیادی در راستای معرفی این خط تلفنی از طریق مراکز و اماکن عمومی بالاخص آموزش و پرورش صورت نمیگیرد و مسؤولان از آن به عنوان شمشیری دو لبه یاد میکنند، باید گفت که گزارشهای ۴ ماهه ابتدای امسال اورژانس اجتماعی استان تهران حاکی از تشکیل ۲۳۰ پرونده است که بیشترین پروندههای تشکیل شده، مربوط به موضوع کودک آزاری میشود.
به طوری که ۱۸۳ پرونده از میان ۲۳۰ پرونده تشکیل شده، در رابطه با موضوع کودک آزاری بوده که کودک آزاری جسمی درصد عمده آزارها را تشکیل داده بوده است.
به گفته کارشناسان، در عین حال باید به این نکته نیز توجه کرد که کودک آزاریهای جسمی به دلیل نمایان بودن آن بر روی سطح بدن کودک که به وضوح دیده میشود، از دلایل عمده ارجاع کودکان به مراکزی چون پزشکی قانونی و بهزیستی است، اما علاوه بر آن که کودک آزاریهای روحی ـ روانی همواره مورد بیتوجهی قرار میگیرد، کودک آزاری جنسی، به دلیل دارا بودن ماهیت خارج از عرف و شرع، در اکثر مواقع بروز داده نمیشود و به دلیل عمده حفظ آبرو پنهان باقی میماند. به همین دلیل است که در اکثر موارد کودک آزاری، از کودک آزاری جسمی یاد میشود.
-------------------------------
منبع: سلام دمکرات