|
|
کارگران
کودکان
زنان هنر
و ادبیات
لطیفه
تصاویر
کامپیوتر
سایت های دیگر
اخبار روز از پیک ایران
خلاصه اخبار رادیو فردا
خارجی
آرشیو
صفحه
نخست
______________________________________________________________
خرافات
دوشنبه 17 بهمن 1384
برای بررسی جلوه های گوناگون خرافات باید از نزدیک ترین جا شروع کرد. در حال حاضر در گوشه و کنار شهر تهران علاوه بر اسلحه های سرد، چاقو و قمه که در کنار حذف ها و تسویه حساب ها در پس پرده ی قانون از نماد های خشونت پنهان و آشکار و عصبیت موجود در اجتماع ما هستند، گاهی شاهد فروش اشکال عجیب و غریب و موهومی هستیم که بیشتر یادآور خدایان افسانه ای سرخپوست های آمریکا هستند تا مجسمه های تزئینی. فروش این نوع مجسمه ها و اشکال موهوم و در کنار آن ها اجسامی شبیه به طلسم و...از نخستین و ملموس ترین نمود های خرافه گرایی است. رواج فال گیری، کف بینی، دعا و جادو و سرکتاب باز کردن در قسمت های مختلف شهر تهران نتیجه ی روابط آشفته و نبود امنیت فکری برای شهروندان و بیگانگی آن ها با عقلانیت و تحلیل وضعیت های گوناگون زندگی است. آن ها برای رفع ابهام، تحلیل و گره گشایی از وضعیت خود به فالگیری که برای سرکیسه کردن آن ها به کمین نشسته، مراجعه می کنند که یک به یک به آن ها می پردازیم. بگذریم از این که در قرن بیست و یکم چنین پدیده هایی را چگونه بايد توجيه کرد.
در حالت اول یعنی در مورد رفع ابهام در وضعيت موجود زندگی شهروندان می توان یاد نگرفتن - و یا بهتر بگوییم یاد ندادن- روش های راهبرد ذهن و حل مسأله در تمامی وضعیت های زندگی (کارل پوپر) را دخیل دانست که فرد را وادار به پناه بردن به خرافات می کند. البته بلافاصله باید پرسید مطبوعاتی که باید در این موارد روشنگری کنند تا چه حد آزاد هستند و صدا و سیمایی که خود را یک دانشگاه عمومی می داند تا چه حد در آموزش عقلانیت به شهروندان موثر بوده است؟ بازده روش برخورد صدا وسيما و سياست های آن در زمينه ی تربيت عقلانی شهروندان چيزی در حد صفر هم نيست! و در حال حاضر اين رسانه تنها بر نقش آشفته سازی و آشوب طلبی تکيه کرده است. (چند ساعت از برنامه های سیما در شبانه روز به بحث فکر کردن و اندیشه و اصولاً نشست های فلسفی اختصاص دارد؟ چند فلسفه دان غیر رسمی را می توان در صدا و سیما دید که سخنرانی ای هم کرده باشند؟)
رواج خرافات یکی از محصولات لالایی خواندن های مداوم رسانه ها به گوش مردم است. البته برخی شبکه های ماهواره ای و رسانه های خارج از ایران نیز بدون شک در این جنایت عقل گريزی دخیل اند؛ چرا که در 24 ساعت شبانه روز بیش از 12 ساعت به پخش موسیقی و برنامه های بی خاصیت می پردازند و در واقع در راستای همان استحمار جمعی گام برمی دارند.
پخش فیلم "سگ گریان حرم..." و سیاحت غرب و ... در سطحی وسیع یکی از مصادیق بارز تحریف و تشویش اذهان عمومی است که به راحتی از کنار آن می گذرند. در واقع به جای کار برعکس ِ محاکمه ی فعالان مطبوعاتی باید با این طیف برخورد شود چرا که پخش اين نوع خوراک های ذهنی به شدت مشکوک است!
در حالت دوم برای تحلیل وضعیت فردی و چاره جویی که یکی از علت های عمده مراجعه ی مردم به فالگیران محسوب می شود، باید مراکزی برای مشاوره وجود داشته باشد که در چنین مواردی به شهروندان کمک فکری یا عاطفی صورت بگیرد. البته این وظیفه ای جدا از رواج تفکر تحلیلی و انتقادی است. ما نيازمند فراخوان عقلانيت هستيم!! اين فراخوان بسيار جدی و ضروری است.