رابطه خوردن گوشت قرمز و بيماريهاي قلبي
 

شهروند -  شماره ۹۸۲ ۲۹ آوریل ۲۰۰۵ - جمعه ۹ ارديبهشت ۱۳۸۴
دكتر پرويز قديريان استاد دانشگاه مونتريال

بررسيهاي زيادي در نقاط مختلف دنيا ثابت نمود كه خوردن گوشت قرمز ميتواند امكان بروز سرطان روده بزرگ را افزايش دهد و آن به دو دليل چربي حيواني نهفته در سلولهاي گوشت قرمز و همچنين وجود هورمونهاي رشد كه توسط گاو تغذيه شده است ميباشد.
اين هفته گزارش شده كه رژيم غذايي درازمدت با مقدار زيادي گوشت قرمز (پروتئين حيواني) ميتواند به مرگهاي زودرس به دليل بيماريهاي قلبي منجر شود. اين گزارش مربوط به بررسي است كه بر روي بيشتر از 29 هزار زن مسن تر از 50 سال (زنان يائسه) و به مدت 15 سال به طول انجاميده. اين افراد در آغاز بررسي يعني 15 سال قبل همگي سالم بوده و به بيماريهايي مانند سرطان، بيماري قند و بيماريهاي قلبي دچار نبوده اند. حال پس از 15 سال معلوم شده كه خوردن پروتئين گياهي باعث بهزيستي و سلامتي قلب شده در عوض مصرف پروتئين حيواني مخصوصا گوشت قرمز موجب افزايش بيماريهاي قلبي گرديده. به عبارت ديگر افرادي كه به رژيم غذايي كه حاوي مقدار لازم و كافي پروتئين گياهي بوده عادت داشتند 30 درصد كمتر از آنهايي كه گوشت قرمز و فرآورده هاي پروتئين حيواني ميخوردند به بيماريهاي قلبي دچار شده اند.

اسيد فوليك، ويتاميني كه مقام مخصوص به دست آورد
اسيد فوليك نوعي ويتامين B كه تا امروز به آن توجه مخصوص نميشد، به علت يافته هاي جديد در مورد نقش آن در بهزيستي و سلامتي در صدر ويتامين ها قرار گرفته است.
اسيد فوليك ويتاميني است محلول در آب و در ساختن و به وجود آمدن سلولهاي جديد در بدن نقشي مهم دارد. ويتامين هاي محلول در چربي مانند E, D, A و K پس از مصرف در بدن ذخيره ميشوند و به تدريج به مصرف سوخت و ساز ميرسند. مصرف بي رويه اين دسته از ويتامين ها خطرناك خواهد بود. به همين جهت نبايد بدون مشورت پزشك يا متخصص تغذيه مصرف شود. ويتامين هاي محلول در آب مانند ويتامين هاي C و B بايد هر روزه مصرف شوند چون در بدن ذخيره نميشوند و مقدار زيادي آن از طريق ادرار از بدن دفع ميشوند.
خانمهايي كه در رژيم غذايي روزانه آنها قبل از حاملگي و همچنين در دوران بارداري مقدار لازم و كافي اسيد فوليك وجود دارد سيستم مغز و اعصاب جنين تكامل پيدا نموده و نوزاد سالمي به دنيا خواهد آمد. در غير اين صورت امكان تولد يافتن نوزادي ناقص خيلي بالا خواهد بود. به همين جهت مخصوصا در سالهاي اخير پزشكان و متخصصان رژيم غذايي به خانمهاي جواني كه قصد حامله شدن دارند توصيه ميكنند كه در رژيم غذايي خود‌ اسيد فوليك را فراموش نكنند و در بسياري از موارد اسيد فوليك مصنوعي به صورت قرص و كپسول توصيه ميشود (حدود 400 ميكروگرم در روز). اسيد فوليك در ميوه هاي رنگي مانند توت فرنگي، گيلاس و آلبالو و همچنين هندوانه به مقدار زيادي وجود دارد.

اگر به عارضه فشار خون بالا دچار هستيد بيشتر سبزي و ميوه بخوريد
پژوهشگران دانشگاه Tulane گزارش ميدهند كه رژيم غذايي حاوي مقدار لازم و كافي فيبر و سلولز و يا به عبارت ديگر سبزي و ميوه و غلات مانند نان كامل ميتواند فشار خون را كاهش دهد و در درمان عارضه فشار خون بالا نقشي داشته باشد. اين پژوهشگران با تجزيه و تحليل 25 پروژه تحقيقاتي كه در دو دهه گذشته در سراسر دنيا در اين مورد انجام گرفته به اين نتيجه جالب دست يافته اند، زيرا مطالعات كوچك به تنهايي نميتوانند نتيجه قانع كننده اي را ارائه دهند چون تعداد افراد مطالعه شده زياد نيست، ولي وقتي ده ها مطالعه با همديگر از نظر آماري مقايسه شوند نتيجه به دست آمده مطمئن تر و علمي تر خواهد بود.
مطالعات علمي در 70 سال گذشته بر روي بيماريهاي مختلف و رابطه آنها با تغذيه نتيجه جامع و قانع كننده اي به بار آورده و آن هم رابطه مصرف سبزي و ميوه با سلامتي است. در حال حاضر پژوهشگران و دانشمندان هم عقيده و معتقدند كه رژيم غذايي حاوي سبزي و ميوه تازه ميتواند از بسياري از بيماريهاي مزمن مانند سرطان، بيماريهاي قلبي و ديابت و غيره جلوگيري كرده و يا بروز آن را به تعويق اندازد و يا از حركت آن جلوگيري كند. فشار خون كه يكي از عوامل بروز بيماريهاي قلبي است اگر در ابتدا كنترل شود و همانطوري كه در مطالعه اخير ثابت شده به وسيله تغذيه سالم، مخصوصا مصرف سبزي و ميوه درمان شود اولا نيازي به داروهاي شيميايي نخواهد بود و ثانيا اينگونه رژيم غذايي فوائد ديگري هم براي بدن خواهد داشت.

فشار خون ريوي و درمان آن با سير
گاهي به علت ضايعات موجود در عروق ريه ها نوعي فشار خون بالا در ريه ها به وجود ميآيد كه عارضه اي ست خفه كننده و اگر درمان نشود ممكن است موجب صدمه قلب و عروق گردد.
پژوهشگران دانشگاه Birmingham در يك بررسي جالب بر روي موشهاي آزمايشگاهي توانستند با رژيم غذايي حاوي مقداري سير عارضه فشار خون ريوي را درمان كنند. در سير ماده اي به نام Alicin وجود دارد كه خواص زيادي دارد و در بهزيستي و سلامتي بدن نقش مهم بازي ميكند. اين پژوهشگران عقيده دارند با دادن مقداري سير و با تجويز Alicin ميتوان اين عارضه را در انسان هم پيشگيري كرد و از عواقب خطرناك آن جلوگيري نمود.
در طب سنتي ايران براي پايين آوردن فشار خون بالا به بيمار توصيه ميكردند روزانه مقداري سير به همراه رژيم غذايي مصرف نمايد. در پنجاه سال گذشته مطالعات و بررسيهاي علمي زيادي بر روي سير و تركيبات آن و درمان و پيشگيري بسياري از بيماريهاي مزمن به عمل آمده و هنوز در بسياري از كشورهاي جهان سوم از سير براي ضد عفوني كردن زخم ها و درمان بيماريهاي مختلف استفاده ميگردد. اخيرا سيرهاي بي بو به بازار آمده اند كه متاسفانه خواص سير معمولي را ندارند و اين نشانگر آن است كه Alicin ماده اي كه سبب بوي مخصوص سير ميشود مهمتر از ديگر تركيبات سير در درمان بيماريها است.

آيا در موقع خواب و استراحت مطلق، بدن به انرژي نياز دارد؟
در موقع استراحت و خواب اگرچه به ظاهر اعضاي بدن فعاليت بيداري و موقع كار كردن را ندارند ولي به نوبه خود به حداقل فعاليت مشغول خواهند بود. مثلا قلب به تلمبه كردن خون مشغول بوده و ريه ها طبق معمول اكسيژن را از طريق خون به بافتها ميرسانند. حتي در موقع خواب تمام دستگاه گوارش به هضم و جذب مواد غذايي مشغول بوده و آنزيم ها و هورمونهاي مختلف به موقع نقش خود را ايفا ميكنند تا انرژي و پروتئين و مواد قندي و املاح و ويتامين ها به بدن برسند. كبد ما در موقع استراحت يا خواب از فعاليت پيچيده خود در تغيير مواد غذايي جذب شده براي سوخت و ساز و ذخيره آن دقيقه اي دست نميكشد و كليه ها مشغول خارج‌ نمودن سموم بدن از طريق ادرار بي وقفه فعاليت مينمايند. اگرچه ماهيچه هاي بدن به ظاهر در آرامش به سر ميبرند ولي فعاليتهاي درون سلولي و بين بافتها به آرامي ادامه دارد و مغز و اعصاب به عنوان رهبر اركستر در تنظيم فعاليتهاي اعضاي بدن همان گونه عمل ميكنند كه در بيداري. بنابر اين بايد گفت موقعي بدن انسان نياز به انرژي ندارد كه مرده و تمام تشكيلات آن به هر دليلي از كار افتاده باشد. شكي نيست كه در موقع استراحت و خواب انسان نياز به انرژي زياد ندارد و حداقل انرژي يا انرژي مصرفي در حال استراحت يك انسان بالغ حدود 60 درصد مقدار انرژي روزانه است. اصولا جوانان و كودكان در موقع استراحت و خواب بيشتر از يك انسان ميانسال و كهنسال به انرژي نياز دارند چون بدن آنها مدام در حال رشد است و آقايان در موقع خواب و استراحت نسبت به خانمها به انرژي زيادتري نياز دارند و آن هم به علت بافتها و ماهيچه هاي بيشتر بدن آنهاست.