|
|
کارگران
کودکان
زنان هنر
و ادبیات
لطیفه
تصاویر
کامپیوتر
سایت های دیگر
اخبار روز از پیک ایران
خلاصه اخبار رادیو فردا
خارجی
آرشیو
صفحه
نخست
______________________________________________________________
غذاهاي پايين آورنده كلسترول خون
دكتر پرويز قديريان، استاد دانشگاه مونتريال
مقداري مغز گردو، يك ليوان
شير سويا، كمي سبوس جو دو سر (Oat
Bran) و همچنين مقداري ماهي
پرچرب ميتوانند خيلي بيشتر از داروهاي شيميايي كلسترول
خون را كاهش دهند.
رژيم غذايي مناسب و محاسبه
شده اساس سلامتي و بهزيستي
است. با چنين رژيمي ميتوان
از بروز بسياري از بيماريهاي مزمن مانند بيماريهاي قلبي،
ديابت يا بيماري قند و
سرطان و غيره جلوگيري كرد. بالا بودن غيرطبيعي كلسترول خون
يكي از عوامل بروز
بيماريهاي قلبي است. در اين صورت اگر چنانچه در كنترل و پايين
آوردن آن اقدام نشود
سرانجام موجب ناهنجاريهايي خواهد شد. مصرف داروهاي شيميايي
براي پايين آوردن كلسترول
خون عوارض جانبي مختلفي را به وجود ميآورند كه مهمترين
آنها عبارتند از عصبانيت،
تندخويي و گرايش به خودكشي، حال اگر بتوان از طريق رژيم
غذايي مخصوص و يا مصرف بعضي
از غذاها كلسترول خون را كاهش داد و بدون عوارض جانبي
خطرناك زندگي كرد كيفيت
زندگي عالي تر خواهد بود. در زير به چند نوع غذا و مواد
خوراكي كه نقش مهم در تنظيم
كلسترول خون دارند و شناختن طبيعت آنها بهزيستي را
تامين ميكنند اشاره ميكنيم
و اميدواريم مورد توجه خوانندگان عزيز قرار گيرد.
1- آرد جو دوسر يا
Oat Meal حاوي مقدار زيادي
فيبر مخصوص است كه در اثر فعل و
انفعالاتي در دستگاه گوارش
جذب كلسترول بد يا LDL
را كاهش ميدهد و در نتيجه از
امكان بروز سكته هاي قلبي و
مغزي جلوگيري ميكند. اين فيبر محلول در آب در غذاهايي
مانند لوبيا، سيب، گلابي،
آرد‌جو معمولي و آلو و غيره وجود دارد و در روده با صفرا
كه حاوي مقدار زيادي
كلسترول است و ميتواند دوبار در روده جذب شود تركيبي مثل
ژلاتين تشكيل ميدهد كه قابل
جذب نبوده و به همراه مواد غذايي از بدن دفع ميگردد.
خوردن حدود يك و نيم فنجان
فيبر جو دو سر در روز، آن هم به صورت پخته، نه خام به
شدت كلسترول خون را كاهش
ميدهد. اگر خوردن Oat Meal
به هر دليلي برايتان مشكل
است و
يا به مزه آن علاقمند نيستيد
ميتوانيد از سريالهايي كه حاوي مقدار زيادي از سبوس و
آرد جو دوسر هستند استفاده
كنيد. بررسيهاي علمي ثابت نموده كه خوردن فقط 10 گرم از
اين نوع فيبر در روز حدود 5
درصد از ميزان كلسترول خون ميكاهد كه در مقايسه با
داروهاي شيميايي و تمام
عوارض ناجور آن روشي است بي خطر و جالب.
2 ـ
پروتئين سويا: درصد بروز
بيماريهاي قلبي در مردم آمريكاي شمالي خيلي بالاتر از مردم
كشورهاي آسيايي است. رژيم
غذايي مردم آمريكا حاوي مقدار زيادي گوشت، مخصوصا گوشت
قرمز و پرچربي است در حالي
كه تقريبا تمام پروتئين مورد نياز مردم كشورهاي آسيايي
از طريق غذاهاي گياهي،
مخصوصا محصولات سويا تامين ميگردد و به همين دليل بيماريهاي
قلبي در بين آنها نادر است
و داراي عمر طولاني تري هستند.
مصرف 25 تا 50 گرم از
پروتئين سويا در روز
ميتواند كلسترول بد خون را بين 4 تا 8 درصد كاهش دهد. البته
نبايد فراموش كرد كه خوردن
50 گرم پروتئين سويا در روز كار ساده اي نخواهد بود.
دليل مهم تقليل كلسترول خون
توسط پروتئين سويا به جهت وجود بعضي از اسيدهاي آمينه
در آن است ولي هورمون طبيعي
موجود در آن كه به
Phytoestrogen معروف است
سبب بهزيستي
و سلامتي قلب و عروق ميشود
و از بروز سكته هاي قلبي و مغزي جلوگيري ميكند.
خانمهايي كه به سرطان پستان
دچار هستند و يا به هر دليلي امكان مبتلا شدن آنها
به سرطان پستان بالاست حتما
قبل از استفاده پروتئين سويا، مخصوصا مقدار زياد آن
بايد با پزشك معالج و يا
متخصص تغذيه مشورت كنند زيرا امكان بروز سرطان پستان و يا
پيشرفت غده سرطاني در سينه
را بالا ميبرد.
3ـ مغز گردو: بررسيهاي
علمي
نشان ميدهند كه خوردن مغز گردو به
همراه رژيم غذايي روزانه ميزان كلسترول خون،
مخصوصا كلسترول بد
(LDL) را كاهش ميدهد. اين
غذاي گياهي حاوي مقدار زيادي اسيد چرب
Polyunsaturated است كه
برعكس چربيهاي اشباع شده يا
Saturated براي سلامتي مفيد
ميباشد، مخصوصا در سلامتي و
بهزيستي عروق و مويرگهاي بدن نقش مهم دارد. يك رژيم
غذايي كه 20درصد از انرژي
كامل آن از چربي موجود در مغز گردو تامين شود حدود 12
درصد از كلسترول بد خون را
كاهش ميدهد در حالي كه كمتر داروي شيميايي چنين قدرتي را
دارد. اصولا بادام زميني و
بادام (تازه و سرخ نشده) همچنين خاصيتي را دارند و از
بالا رفتن كلسترول خون
جلوگيري ميكنند. تنها اشكال مصرف اين دسته از مواد خوراكي
توليد انرژي آن است و اگر
در خوردن آنها زياده روي شود باعث ازدياد وزن بدن ميشود و
ما ميدانيم كه چاقي خود
زمينه ساز بسياري از بيماريهاي مزمن، مخصوصا بيماريهاي قلبي
است. در اين صورت اگر
ميخواهيد از همه مواهب دانه هاي روغني مانند گردو و بادام و
بادام زميني و غيره
برخوردار شويد و در عين حال از چاق شدن بپرهيزيد بايد چربي و
انرژي آن را جانشين
چربيهايي مانند كره و گوشتهاي پرچرب و غذاهاي انرژي زاي ديگر
كنيد تا از همه خواص آن
استفاده كنيد و چاق هم نشويد.
4ـ ماهيهاي پرچرب:
بررسيهاي علمي جالبي كه
نتايج آن در سال 1970 به چاپ رسيد نشان داد كه اسكيموهاي
Greenland در مقايسه با
غيراسكيموهاي اين سرزمين كمتر به بيماريهاي قلبي دچار
ميشوند. وقتي عادات غذايي
آنها به دقت بررسي گرديد معلوم شد كه روي هم رفته
اسكيموها به ندرت چربيهاي
اشباع شده و گوشت قرمز استفاده ميكنند در حالي كه غذاي
اصلي آنها از حيوانات
دريايي، مانند Seal (خوك
دريايي) و Whale (نهنگ
دريايي) و
غيره است كه حاوي مقدار قابل
ملاحظه اي اسيدهاي چرب امگا 3 است كه در بهزيستي و
سلامتي قلب و عروق نقشي
انكارناپذير دارند. به همين جهت از آن تاريخ به بعد امگا 3
و گوشت ماهيهاي پرچرب درصدر
ليست غذاهاي مفيد براي قلب و عروق قرار گرفتند و هنوز
منزلتي مخصوص دارند. بعضي
از غذاهاي گياهي مانند دانه كتان
(Flaxseed) محصولات سويا
و همانطوري كه اشاره شد مغز
گردو و بادام و بادام زميني نيز حاوي مقدار زيادي از
اسيدهاي چرب امگا 3 هستند و
از بروز بسياري از بيماريها جلوگيري ميكنند.
5ـ هورمونهاي گياهي: در
چند سال اخير صنايع غذايي به برخي از مواد خوراكي
مقداري از هورمونهاي گياهي
مانند Stanols
و
Sterols اضافه ميكنند تا از
جذب كلسترول
از روده جلوگيري كنند. هم
اكنون بعضي از غذاهايي مانند مارگارين و آب پرتقال در
اروپا و آمريكا حاوي مقداري
از اين مواد هستند كه به آن اضافه شده و ميتوانند از
ورود كلسترول و تري
گليسيريدها به بدن جلوگيري كنند ولي هنوز اثرات اين هورمونهاي
گياهي و شايد ضرر و زيان
آنها در مصرف درازمدت معلوم نيست. در ضمن بايد به وضوح
اشاره كرد كه اين مواد
تاثيري در ميزان كلسترول خون نخواهند داشت و فقط كارشان
جلوگيري جذب كلسترول و تري
گليسريد در روده است. به طور كلي انجمن قلب ايالات متحده
آمريكا اين نوع مواد خوراكي
را فقط به افرادي كه كلسترول خونشان خيلي بالاست توصيه
ميكنند و صلاح نميدانند همه
مردم از آن استفاده كنند زيرا در حقيقت كلسترول ماده
ضروري ساختمان سلولهاي بدن
انسان است و اگر به بدن نرسد عوارض پيچيده اي بروز خواهد
كرد، مخصوصا در كودكان و
نوجوانان.
توصيه ها
با توجه به آنچه
بيان گرديد، براي سلامتي
قلب و عروق بايد بيشتر از غذاهايي مانند فيبر و سبوس و
سبزيجات و ميوه جات و آرد
جو دوسر در رژيم غذايي روزانه مصرف نمود و مقدار كمي
محصولات سويا به آن اضافه
كرد. خوردن چند عدد مغز گردو يا بادام و بادام زميني سرخ
نشده و بي نمك ميتواند كمك
زيادي در تنظيم كلسترول خون باشد. مسلما خوردن ماهي،
مخصوصا ماهيهاي پرچرب آن هم
هفته اي يكي دوبار به همه اين عوامل كمك ميكند تا قلب
سالم تري داشته باشيد، به
هيچ عنوان در مصرف حتي حياتي ترين و مفيدترين مواد غذايي
و يا غذاها زياده روي نكنيد
و حد اعتدال را رعايت كنيد و از زندگي لذت ببريد.
ناگفته نماند كه داشتن وزني
ايده آل و ورزش مرتب و مناسب را هم نبايد فراموش كرد كه
امريست بسيار مهم و ضروري
براي داشتن قلبي سالم.
پند هفته
نقش قارچ
در تغذيه و بهزيستي
قارچ ها به دو دسته سمي و
غيرسمي تقسيم ميشوند كه در
انتخاب و مصرف آن بايد دقت
شود. قارچ حاوي مقدار زيادي مواد غذايي است و اين مقدار
در انواع مختلف قارچ تفاوت
دارد. به طور كلي قارچ حاوي مقدار زيادي پروتئين، فيبر،
ويتامين هاي گروه
B مانند رپيدفلاوين
(B2) نياسين
Niacin پنتاتونيك اسيد
Pantathenic و املاحي مانند
پتاسيم، سلينوم و مس (Copper)
است.
قارچ هاي
خام حاوي مواد شيميايي
مخصوص هستند كه براي بدن ضرر دارد. در اين صورت در خوردن
قارچ خام نبايد زياده روي
كرد. بهتر است كه قارچ پخته شود تا در اثر شكسته شدن ماده
مورد بحث ضرر و زياني به
بدن نرسد.