|
|
کارگران
کودکان
زنان هنر
و ادبیات
لطیفه
تصاویر
کامپیوتر
سایت های دیگر
اخبار روز از پیک ایران
خلاصه اخبار رادیو فردا
خارجی
آرشیو
صفحه
نخست
______________________________________________________________
خاک خاوران و راز و رمز نهفته در آن
حميد تبريزی / يکشنبه 13 شهريور 1384
در خاکهای خاوران رمز و
رازی نهفته که هرگز از خاطره ها زدوده نمی شود. خاوران در خود اسراری را نهفته دارد
که تاريخ در صفحات خويش بازگو کننده آن خواهد بود. خاوران در سکوت معنی دار خويش
سرشار از ناگفته هاست. اين سکوت ترنم کننده وصيت نامه های کسانی است که در واپسين
لحظات زندگی خويش مجال آن را نيافتند تا يک کلام از آنچه بر آنها رفته سخن بگويند و
يا يک لحظه آرام بگيرند و به عزيزان خويش پيام واپسين بدهند.
شبهای خاوران آتمسفری عجيب و غريب تر هم دارد. اينجا راز و رمز نسلی از انسانها را
دارد که نشکفته پرپر شدند و بر تاريک خانه جباران نور افشاندند. اگر راهتان به
خاوران هم نيفتاد فقط به اين نکته فکر کنيد که راز و رمز نهفته در اين چند وجب خاک
چيست؟ اينجا مرواريدهائی دفن شده و به خاک پيوسته اند که نخواستند با خوار و خزف
سودا کنند. آری خاوران مرز است. مرزی مابين انديشه ورزی و استبداد، آزادی و اختناق.
خاوران افشا کننده راز و رمز ديرينه مصاف آزادی با ستمگری است. خاوران هر چند 17
ساله است اما اين تاريخ در امتداد سده ها روياروئی رهائی با خفقان است. به اين جهت
الهام بخش است، ندا دهنده اين پيام است که هر انديشه ای محترم است و جهان ميدان
تبادل انديشه هاست. در اين آوردگاه، انديشه ها در گردش بايد باشند نه قداره بندان.
کسانی در اين خاک آرميده اند که هنوز جرمشان را کسی در تاريخ نمی داند؛ آمارشان هم
معلوم نيست. خاوران خصلت نمای چهره حاکمانی است که برای بقای قدرت خويش هر گونه
انديشه ورز مخالف را زنده به گور کردند. اما تاريخ و وجدان تاريخی زنده است. م. ر.
پهلوی، در سال 1325 در شهرهای اذربايجان جشن کتاب سوزان بر پا کرد، کتابها خاکستر
شدند اما الفبا نمرد و زبان ترکی هم نابود نگشت. اجتماع انبوه مردم ترک زبان
آذزبايجان در قلعه بابک نماد اين حقيقت است. در خاوران نيز با دفن دسته جمعی
زندانيان انديشه ها نمرد.
خاوران نيز نوعی گواه زنده تاريخ ماست. خاوران در واقع جاده پايانه اوين و گوهردشت
و ديگر محبسهاست. خاوران مهمانان خود را از اين سياه چالها پذيرا شد. بنا بر اين
خاوران يک مجموعه است، پديده است. از خاوران صدای صوراسرافيل بلند است. اين پديده
را بايد پديدارشناسی کرد و ابعاد آن را شناخت. خاوران اگر به طور فيزيکی هم از زمين
پاک شود پديده خاورن با تمام ابعادش هم چنان باقيست. اينجا ميدان فراخی به وسعت
تاريخ است. کسانی که پيکرهاشان در گودالهای خاوران دفن گرديد هنوز که 17 سال از آن
سپری شده به مقصد نرسيده اند. پس خاوران هنوز زنده است. استبداد به هر زبانی هم سخن
بگويد هنوز انديشه در محبس است. درود بر روان پاک همه آنان که آزادی را پاس داشتند.
هرگز نميرد آن که دلش زنده شد به عشق
ثبت است بر جريده عالم دوام ما